Eenzaamheid

Enzaamheid

Eenzaamheid staat de laatste jaren hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Er is een nationaal actieprogramma om eenzaamheid tegen te gaan, er zijn landelijke campagnes om burgers bewust te maken van eenzaamheid, lokale coalities slaan de handen ineen, en projecten om eenzaamheid aan te pakken schieten als paddenstoelen uit de grond. De meeste projecten zijn gericht op het stimuleren van ontmoetingen, vanuit de gedachte dat contacten de beste remedie vormen tegen eenzaamheid. Maar nieuwe contacten zijn niet altijd een adequate oplossing voor eenzaamheid. Daar is het probleem te complex voor.
Hoewel eenzaamheid een alledaags begrip is, betekent het niet voor iedereen hetzelfde. Het is een gevoel dat heel persoonlijk is en op veel manieren tot uitdrukking kan komen. De kern van eenzaamheid is een pijnlijk gemis aan verbondenheid en connectie. Dat gemis kan ontstaan door het ontbreken van een netwerk met kennissen en vrienden die gezelschap en afleiding bieden, door een gemis aan kwaliteit en diepgang in de contacten die er wél zijn, of door het gevoel niet gezien en gekend te zijn als een persoon die ertoe doet. Eenzaamheid is een normaal onderdeel van het leven dat iedereen kan treffen, bijvoorbeeld na ingrijpende gebeurtenissen. Meestal is het van voorbijgaande aard, maar het kan ook chronisch zijn en als een rode draad door iemands leven lopen. Als eenzaamheid langer aanhoudt, leidt het tot fysieke en mentale problemen, en een gevoel van zinloosheid.

Eenzaamheid is dus een veelzijdig verschijnsel waarvoor geen standaardoplossingen bestaan. Hulp en interventies zijn alleen effectief als ze aansluiten bij iemands specifieke situatie, behoeften en ervaringen. Het begrijpen van iemands eenzaamheid en het soort verbinding dat gewenst is, vereist sociale nabijheid en oprechte aandacht voor de wensen en perspectieven van de persoon die zich eenzaam voelt.