De aanleiding voor dit onderzoek is de landelijke uitvoering van het programma “Vrijwillig Dichtbij” (VD), gefinancierd door het ministerie van VWS. Dit programma, met een looptijd van 3,5 jaar (2015-2018), heeft als doel om landelijk werkende vrijwilligersorganisaties beter toe te rusten en meer slagkracht te geven zodat zij hun (lokale) rol bij de decentralisatie van zorg en welzijn goed kunnen oppakken.
Met dit doel investeert het programma onder andere in voldoende capaciteit en competentie van vrijwilligersorganisaties op lokaal niveau in de lokale zorg- en welzijnsstructuur. Belangrijke voorwaarden daarbij zijn voldoende geschikte vrijwilligers, deskundigheidsbevordering en begeleiding van vrijwilligers, een efficiënte samenwerking tussen lokale vrijwilligersorganisaties in zorg en welzijn onderling en met formele vormen van zorg en ondersteuning. In het programma “Vrijwillige Dichtbij” probeert men dit onder meer te realiseren door het ontwikkelen en toepassen van (online) trainings- en opleidingsmodules; het onderzoeken en beschrijven van praktijkervaringen; het coachen van vrijwilligers, vrijwilligerscoördinatoren en lokale besturen, en het uitbreiden
van (lokale) capaciteit van vrijwilligers.
Op verzoek van de vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV) heeft de Universiteit voor Humanistiek een monitorend onderzoek uitgevoerd dat de thematiek van dit programma in beeld brengt. Het onderzoek is nadrukkelijk geen effectmeting, omdat het VD programma binnen iedere organisatie op eigen wijze is ingevuld. Wel is onderzocht hoe de deelnemende organisaties gedurende de 3,5 jaar van het programma hun rol in het lokale sociaal domein
hebben vormgegeven. De resultaten van dit onderzoek worden ook gebruikt voor de evaluatie van de voortgang en de resultaten van het programma ‘“Vrijwillige Dichtbij”’.